Номи нек кори нек

Нек, хуб, нағз, хуш рамзи амалу кирдори писандидаи одамон буда, муқобили бад аст. Ҳар амале, ки бо диди нек анҷом пазирад, подошаш низ хуш мегардад. Некӣ аз шумори он хасоили ҳамидаи инсонист, ки тӯли таърих дар рафтору кирдори одамон зоҳир гашта, то имрӯз мисли як амали хайр мақоми шоиста дорад.
Инсонҳои шарифу некбин маҳз ба василаи некӣ номи худро ба гузаштаи олам ворид кардаанд. Барои иҷрои ин амали савоб ҷоннисорӣ ва аз худ гузаштанҳо лозим меояд. Новобаста ба он, ки амали хуб мукофот мегирад ё на, мо бояд ба иҷрои корҳои шоиста иқдом намоем.
Дар ин бора Саъдии Шерозӣ гуфтааст:

Нек бошӣ бадат гӯяд халқ,
Беҳ, ки бад бошию некат донанд.

Ҳар кӣ дар олам пайваста бо некӣ кӯшид, умри абад ёфт. Накӯкории азли сахо, ҷонбозиҳои қаҳрамонон, шабзиндадории орифону шоирон ҳамчун нишони амали нек то замони мо расидааст. Баръакс, пастҳимматону бадкорон, маккорону бахилон ҳамчун образи манфӣ мазаммат гардида, мавриди танқид қарор мегиранд.
Аммо корномаҳои қаҳрамононаи фарзандони асили миллат, мисли Шерак, Темурмалик, Муқаннаъ, Деваштич имрӯз ҳамчун дарси маҳорату ҷасорат ба насли наврас омӯзонида мешавад. Албатта, некӣ бояд чун амали гуворо бетамаъ бошад. Дар сурати боисрор мукофот ҷустан амали кас нек ҳисобида намешавад. Некии ҳақиқиро мукофот худ истиқбол мегирад. Як нишони асосии некӣ дасткушодиву ҳимматбаландист. Касе бо некӣ ҳамсозӣ дорад, ҳамеша саодатманд ва дар амон аст. Носири Хисрав гуфтааст:

Ҳамеша некхоҳи мардумон бош,
Ба неки кӯш в-он гаҷ дар амон бош!

Ё ки:

Некӣ кунӣ, ба ҷои ту некӣ кунанд боз,
В-ар бад кунӣ, ба ҷои ту аз бад бадтар кунанд.

Пайдост, ки дар олам касе ҷовид нест. Инсон вуҷуди миранда аст. Аммо кори неку амали хуш ҷовидонист. Лоиқ гуфтааст:

Дунёи савдо бигзарад,
Андӯҳи дилҳо бигзарад.
Ҳам навбати мо бигзарад,
Аммо ба зери осмон.
Ҳамчун замини бекарон,
Некӣ бимонад ҷовидон…

Мусаллам аст, ки некӣ новобаста ба тағир ёфтани сохтори зиндагӣ, тарзи давлатдорӣ, паси сар гаштани қарнҳо ба сифати ахтари тобноки осмони тамаддун боқӣ хоҳад монд. Аз ин рӯ, ҳамаи моро зарур аст, ки дар ҳама ҳолат некӣ карданро фаромӯш насозем.
Доруи намурдан амали хайру савоб буда, давоми умри инсон ба ҳисоб меравад.
Пас, накӯкориву некандешӣ вазифаи муқаддаси ҳар сокини сайёра мебошад.
Нушервони одил аз вазири худ мепурсад: -Тавонгар кист?
Бузургмеҳр ҷавоб медиҳад: -Он кӣ бо ҳама некӣ кардан мехоҳад.
Нушервон боз мепурсад: -Бадтарин кас кист?
-Бадтарин кас онест, ки бадхоҳи одамон асту ба онон бадӣ мекунад – мегӯяд, Бузургмеҳр.
Аз ин гуфтаҳо бармеояд, ки инсони нек бояд дар ҳамаи давру замон аз худ амали неке ба ёдгор гузорад, то пас аз марг ӯро ба некӣ ёд кунанд. Нек будан амали нек аст. На ҳамаи одамон дар зиндагӣ кори хайре мекунанду ҳамчун шахси некӯсиришт шинохта мешаванд.
Шахси неку хайрандеш ҳамеша бообрӯ, соҳибхирад, некном ва маркази диққати ҳамагон аст. Накӯкорон ҳамеша бо мадади Офаридгори бузург дар раҳматанд. Беҳуда нагуфтаанд:

Ҳар кӣ ӯро хайр одат мешавад,
Бегумон молаш зиёдат мешавад.

Накӯкорӣ, яке аз хислатҳои бузурги инсонист. Шахси некӯсиришт аз рӯзе, ки худро мешиносад, дар байни ёру рафиқон ва наздикону пайвандонаш фарқ карда меистад. Асоси некиву накӯкорӣ ва ростқавливу поквиҷдонӣ дар тарбияи оилавӣ ва муҳити иҳотакарда сурат мегирад. Волидонанд асос, ки тифлони худро дар рӯҳияи одаму одамдӯстӣ ва некиву ростқавлӣ ҳидоят менамоянд.
Равшан ва аниқ, аст, ки бунёди китоби қадимаи тоҷикон “Авесто”-ро рафтори нек, гуфтори нек ва пиндори нек ташкил мекунад. Оре, рафтору гуфтору пиндори нек асоси хислатҳои наҷиби инсонианд, ки чун гармии офтоби рахшон ба дилҳо гармию ҳарорат, ба чашмон нуру рӯшноӣ, ба ҳаёт ранҷу таровати дилчаспу хушӣ мебахшанд.
Бузургмарде дар ин бора чунин изҳори андеша кардааст, ки сабақи зиндагист: “Накӯкорӣ рисолати ҳар инсон аст. Инсоне, ки рисолаташро ба ҷо оварда наметавонад, дар қатори ҳайвон аст”.
Накӯкорон ҳамеша дар раҳмати Яздони пок қарор доранд. Валек бадону бадсириштон байни ҷомеаву мардумони он обрӯю эътиборе надоранд. Барои он, ки сазовори номи неку рафтори шоиста гардем, бояд пайваста бикӯшем, ки накӯкору мададрасон бошем. Зеро ҳар як инсони асил дар зиндагӣ меъмори хеш бояд бошад. Бо бадон муносибати дустӣ пайдо накунад. Пайваста кори некеро анҷом диҳад, то сазовори номи нек гардад. Чунончӣ устод Рӯдакӣ гуфтаанд:

Ин ҷаҳонро нигар бо чашми хирад,
Не бад-он чашм к-андар ӯ нигарӣ.
Ҳамчу дарёст в-аз накӯкорӣ,
Киштие соз, то бад-он гузарӣ.

Ҳар як инсон маҳз тавассути як амали неки ба анҷомрасондааш шӯҳратёр мегардад. Зеро аз анҷоми ягон амали зишт касе ба ҷое нарасидааст.
Аз хуб боғ, аз бадон доғ мегӯянд. Ҳеҷ як носазое ба дилҳо роҳ наёфтааст, зеро ӯ зишт аст, носазост, ки ҳамаи носазоиҳо норавоянд. Некон дили озод аз фикрҳои пок доранд ва ҳамеша паи анҷоми амали хайранд.

Дар чашми покбин набувад расми имтиёз,
Дар офтоб сояи шоҳу гадо якест.

Дунё саросар пур аз шодиву хурсандӣ ва ғаму дардҳост. Инсон, ки ҳамчун як мавҷуди бузурги олам арзи ҳастӣ мекунад, чун офтобест, ки лаҳзае ҷилои равшанию нур медиҳаду лаҳзае ба ғуруб меравад. Чун оташест, ки даме бо сӯхтану сохтанҳояш ҷаҳонро пурнуру сипас ба хокистар мубаддал мегардонад. Агар инсон хоҳад, бо қувваю мафкураи бузургаш сангро ёқут ва лаълро гавҳар мегардонад, вале агар хоҳад, зиндагиро тамом мебахшад.
Ин аст, ки инсонҳо метавонанд зишту бадкор ва неку накӯкор ба воя расанд. Хуш он рӯзест, ки дар хонаи накӯёну накӯкорон тифле ба дунё меояду сафи ононро меафзояд, зеро некон табиатан ҳамаи хислатро соҳиб буда, ба дунёи равшан меоянд. Мақсад аз зиндагӣ кардану имон оварданашон ба Худои мутаол ва эҳтирому накӯкориашон ба бандагон нек будану нек мондани хотироту шаъну шарафи инсониашон аст. Шояд ононро шиор ин аст:

Ба гетӣ намонад ба ҷуз номи нек,
Ҳар он кас, ки хоҳад саранҷоми нек.

Хуллас, инсон танҳо тавассути некиву накӯкорӣ, саховатмандиву мардонагӣ метавонад сазовори номи неку рӯзгори осоишта бигардад.

Зи некон ҳар нафас некӣ бимонад,
Касе к-ӯ нек зист, арзе ситонад.

Нушервони одил аз вазири худ мепурсад: – Тавонгар кист?
Бузургмеҳр ҷавоб медиҳад: – Он кӣ бо ҳама некӣ кардан мехоҳад.
Нушервон боз мепурсад: – Бадтарин кас кист?
– Бадтарин кас онест, ки бадхоҳи одамон асту ба онон бадӣ мекунад – мегӯяд, Бузургмеҳр.

Аз ин гуфтаҳо бармеояд, ки инсони нек бояд дар ҳамаи давру замон аз худ амали неке ба ёдгор гузорад, то пас аз марг ӯро ба некӣ ёд кунанд. Нек будан амали нек аст. На ҳамаи одамон дар зиндагӣ кори хайре мекунанду ҳамчун шахси некӯсиришт шинохта мешаванд.

Шахси неку хайрандеш ҳамеша бообрӯ, соҳибхирад, некном ва маркази диққати ҳамагон аст. Накӯкорон ҳамеша бо мадади Офаридгори бузург дар раҳматанд. Беҳуда нагуфтаанд:

Ҳар кӣ ӯро хайр одат мешавад,
Бегумон молаш зиёдат мешавад.

Накӯкорӣ, яке аз хислатҳои бузурги инсонист. Шахси некӯсиришт аз рӯзе, ки худро мешиносад, дар байни ёру рафиқон ва наздикону пайвандонаш фарқ карда меистад. Асоси некиву накӯкорӣ ва ростқавливу поквиҷдонӣ дар тарбияи оилавӣ ва муҳити иҳотакарда сурат мегирад. Волидонанд асос, ки тифлони худро дар рӯҳияи одаму одамдӯстӣ ва некиву ростқавлӣ ҳидоят менамоянд.

Равшан ва аниқ, аст, ки бунёди китоби қадимаи тоҷикон «Авесто»-ро рафтори нек, гуфгори нек ва пиндори нек ташкил мекунад. Оре, рафтору гуфтору пиндори нек асоси хислатҳои наҷиби инсонианд, ки чун гармии офтоби рахшон ба дилҳо гармию ҳарорат, ба чашмон нуру рӯшноӣ, ба ҳаёт ранҷу таровати дилчаспу хушӣ мебахшанд.

Бузургмарде дар ин бора чунин изҳори андеша кардааст, ки сабақи зиндагист: «Накӯкорӣ рисолати ҳар инсон аст. Инсоне, ки рисолаташро ба ҷо оварда наметавонад, дар қатори ҳайвон аст».

Накӯкорон ҳамеша дар раҳмати Яздони пок қарор доранд. Валек бадону бадсириштон байни ҷомеаву мардумони он обрӯю эътиборе надоранд. Барои он ки сазовори номи неку рафтори шоиста гардем, бояд пайваста бикӯшем, ки накӯкору мададрасон бошем. Зеро ҳар як инсони асил дар зиндагӣ меъмори хеш бояд бошад. Бо бадон муносибати дустӣ пайдо накунад. Пайваста кори некеро анҷом диҳад, то сазовори номи нек гардад. Чунончӣ устод Рӯдакӣ гуфтаанд:

Ин ҷаҳонро нигар бо чашми хирад,
Не бад-он чашм к-андар ӯ нигарӣ.
Ҳамчу дарёст в-аз накӯкорӣ,
Киштие соз, то бад-он гузарӣ.

Ҳар як инсон маҳз тавассути як амали неки ба анҷомрасондааш шӯҳратёр мегардад. Зеро аз анҷоми ягон амали зишт касе ба ҷое нарасидааст.

Аз хуб боғ, аз бадон доғ мегӯянд. Ҳеҷ як носазое ба дилҳо роҳ наёфтааст, зеро ӯ зишт аст, носазост, ки ҳамаи носазоиҳо норавоянд. Некон дили озод аз фикрҳои нопок доранд ва ҳамеша пайи анҷоми амали хайранд.

Дар чашми покбин набувад расми имтиёз,
Дар офтоб сояи шоҳу гадо якест.

Дунё саросар пур аз шодиву хурсандӣ ва ғаму дардхост. Инсон, ки ҳамчун як мавҷуди бузурги олам арзи ҳастӣ мекунад, чун офтобест, ки лаҳзае ҷилои равшанию нур медиҳаду лаҳзае ба ғуруб меравад. Чун оташест, ки даме бо сӯхтану сохтанҳояш ҷаҳонро пурнуру сипас ба хокистар мубаддал мегардонад. Агар инсон хоҳад, бо қувваю мафкураи бузургаш сангро ёқут ва лаълро гавҳар мегардонад, вале агар хоҳад, зиндагиро тамом мебахшад.

Ин аст, ки инсонҳо метавонанд зишту бадкор ва неку накӯкор ба воя расанд. Хуш он рӯзест, ки дар хонаи накӯёну накӯкорон тифле ба дунё меояду сафи ононро меафзояд, зеро некон табиатан ҳамаи хислатро соҳиб буда, ба дунёи равшан меоянд. Мақсад аз зиндагӣ кардану имон оварданашон ба Худои мутаол ва эҳтирому накӯкориашон ба бандагон нек будану нек мондани хотироту шаъну шарафи инсониашон аст. Шояд ононро шиор ин аст:

Ба гетӣ намонад ба ҷуз номи нек,
Ҳар он кас, ки хоҳад саранҷоми нек.

Хуллас, инсон танҳо тавассути некиву накӯкорӣ, саховатмандиву мардонагӣ метавонад сазовори номи неку рӯзгори осоишта бигардад.

Зи некон ҳар нафас некӣ бимонад,
Касе к-ӯ нек зист, арзе ситонад.

Нушервони одил аз вазири худ мепурсад:

— Тавонгар кист? Бузургмехр чавоб медихад.
— Он ки бо хама некй кардан мехохад. Нушервон боз мепурсад. —
— Бадтарин кас кист?
— Бадтарин кас онест, ки бадхохи одамон асту ба онон бадй мекунад — мегуяд Бузургмехр. Аз ин гуфтахо бармеояд, ки инсони нек бояд дар хамаи давру замон аз худ амали неке ба ёдгор гузорад, то пас аз марг уро ба некй ёд кунанд. Нек будан амали нек аст. На хамаи одамон дар зиндагй кори хайре мекунанду хамчун шахси некусиришт шинохта мешаванд. Шахси неку хайрандеш хамеша бообру, сохибхирад, некном ва маркази диккати хамагон аст. Накукорон хамеша бо мадади Офаридгори бузург дар рахматанд. Бехуда нагуфтаанд:

Хар кй уро хайр одат мешавад,
Бегумон молаш зиёдат мешавад.

Накукорй яке аз хислатхои бузурги инсонист. Шахси некусиришт аз рузе, ки худро мешиносад, дар байни ёру рафикон ва наздикону пайвандонаш фарк карда меистад. Асоси некиву накукорй ва росткавливу поквичдонй дар тарбияи оилавй ва мухити ихотакарда сурат мегирад. Волидонанд асос, ки тифлони худро дар рухияи одаму одамдустй ва некиву росткавлй хидоят менамоянд.
Равшан ва аник, аст, ки бунёди китоби кадимаи точикон «Авесто»-ро рафтори нек, гуфгори нек ва пиндори нек ташкил мекунад. Оре. рафтору гуфтору пиндори нек асоси хислатхои начиби инсонианд, ки чун гармии офтоби рахшон ба дилхо гармию харорат ба чашмон нуру рушной, ба хаёт ранчу таровати дилчаспу хушй мебахшанд:
Бузургмарде дар ин бора чунин изхори андеша кардааст, ки сабаки зиндагист:
«Накукорй рисолати хар инсон аст. Инсоне, ки рисолаташро ба чо оварда наметавонад, дар катори хайвон аст».
Накукорон хамеша дар рахмати Яздони пок карор доранд. Валек бадону бадсириштон байни чомеаву мардумони он обрую эътиборе надоранд. Барои он ки сазовори номи неку рафтори шоиста гардем, бояд пайваста бикушем, ки накукору мададрасон бошем. Зеро хар як инсони асил дар зиндагй меъмори хеш бояд бошад. Бо бадон муносибати дустй пайдо накунад. Пайваста кори некеро анчом дихад, то сазовори номи нек гардад. Чунончи устод Рудакй гуфтаанд:

Ин чахонро нагар бо чашми хирад,
Не бад-он чашм к-андар у нигарй.
Хамчу дарёст в-аз накукорй,
Киштие соз, то бад-он гузарй.

Хар як инсон махз тавассути як амали неки ба анчомрасондааш шухратёр мегардад. Зеро аз анчоми ягон амали зишт касе ба чое нарасидааст.
Аз хуб бог, аз бадон дог мегуянд. Хеч як носазое ба дилхо рох наёфтааст, зеро у зишт аст, носазост. ки хамаи носазоихо норавоянд. Некон дили озод аз фикрхои нопок доранд ва хамеша пайи анчоми амали хайранд.

Дар чашми покбин набувад расми имтиёз,
Дар офтоб сояи шоху гадо якест.

Дунё саросар пур аз шодиву хурсандй ва гаму дардхост. Инсон, ки хамчун як мавчуди бузурги олам арзи хастй мекунад, чун офтобест, ки лахзае чилои равшанию нур медихаду лахзае ба гуруб меравад. Чун оташест, ки даме бо сухтану сохтанхояш чахонро пурнуру сипас ба хокистар мубаддал мегардонад. Агар инсон хохад, бо кувваю мафкураи бузургаш сангро ёкут ва лаълро гавхар мегардонад, вале агар хохад, зиндагиро тамом мебахшад.
Ин аст, ки инсонхо метавонанд зишту бадкор ва неку накукор ба воя расанд. Хуш он рузест. ки дар хонаи накуёну накукорон тифле ба дунё меояду сафи ононро меафзояд, зеро некон табиатан хамаи хислатро сохиб буда, ба дунёи равшан меоянд. Максад аз зиндагй кардану имон оварданашон ба Худой мутаол ва эхтирому накукориашон ба бандагон нек будану нек мондани хотироту шаъну шарафи инсониашон аст. Шояд ононро шиор ин аст:

Ба гети намонад ба чуз номи нек,
Хар он кас, ки хохад саранчоми нек.

Хуллас, инсон танхо тавассути некиву накукорй, саховатмандиву мардонагй метавонад сазовори номи неку рузгори осоишта бигардад.

Зи некон хар нафас некй бимонад,
Касе к-у нек зист, арзе ситонад.

Солҳои 90-уми асри гузашта, муқовимати шадиди ғояҳо ва ақидаҳо, мухолифати беамони тарафҳои даргир, ғолиб омадани ақли солими инсонӣ ва ба меҳнати бунёдкорона рӯй овардани мардумро хуб дар хотир дорам. Суханони қатъӣ ва боварибахши бародарам — шахси шинохтаи ноҳия дар қалби ҳазорон одам маъво гирифта буд:

 — Мардум, пурсабру батоқат бошед, сахтиҳо ва озори айём мегузарад, имтиҳону санҷиши ҳаёт сипарӣ мешаванд. Аз шаҳри Хуҷанд башорати сулҳ расид. Сулҳ баҳор аст, ки баҳор оварад, гуфтаанд. Мардуми мо дӯсту тифоқ мешаванд.

Аз шунидани ин суханҳои ҳароратбахш халқи ҷамъомада орому осуда мегашт. Ҳусейн Холмадов  дастпарвари муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии рақами 10-и Ҷамоати деҳоти «Саричашма», воқеъ дар иҳотаи кӯҳҳои сарбафалак, хатмкардаи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, муовини якуми раиси ноҳияи Шамсиддини Шоҳин (собиқ Шӯрообод) Ҳусейн Холмадов далелҳое овард, ки бори аввал мешунидам:

— Онҳое, ки ба тадқиқи мардуми мо машғул гаштаанд, зиёданд, — идома дод ӯ. — Мо на ҳамаи онҳоро медонем. Яке аз он мардони ҳақгӯй ва муҳаққиқи номдор Николай Павлов дар васфи халқи тоҷик суханони шоиста гуфтааст: «Аз рӯйи адолат бояд гуфт, ки то ҳол тоҷикон халқи ҷонсахттаринанд. Дар ин ҷаҳон кам миллатест, ки ба мисли тоҷикон зарбаҳои сахт хӯрда бошад, вале агар онҳо камтар имкони нафасросткунӣ ёбанд, аз нав эҳё мешаванд».

Зиндагиномаи фарди наҷибу давраоро, хештаншиносу ватандӯст, ободгару созанда — Ҳусейн Холмадов ибратбахш ва лоиқи омӯзишу пайравист. Номбурда дар хонаводаи шахси серфарзанд ва иштирокчии Ҷанги Бузурги Ватанӣ — Холмад Амиров ба камол расида, аз айёми мактабхонӣ ба табиати пурафсуни диёр ва чашмаҳои зулол, рӯдҳои пуртуғён ва кӯҳҳои мудом пурбарф бо кунҷковӣ дида медӯхт. Падар ва амакаш — Шариф Амиров дар муҳорибаҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ мардонавор ҷангида, пас аз ғалабаи оламшумули таърихӣ ба Шӯрообод баргаштанд ва дар ободии рӯзгор, пешрафти ҳаёт саҳми муносиб гузоштанд.

— Муваффақият насиби одамони хоболуд намешавад, — мақоли халқиро ба фарзандон — чор писару ду духтар таъкид менамуд падари рӯзгордида. — Ду-се сол кофӣ аст, ки тифл забони модарашро омӯзад, лекин барои одами накукор будан даҳсолаҳо ранҷу азоб кашидан лозим меояд, номи нек беҳ аз сарои зарнигор, гуфтаанд.

Ҳусайн Холмадов — фарзанди нахустини оила (аз писарҳо) хатмкардаи факултаи иқтисодии Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон (имрӯз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон) буда, аз устодони донишгоҳ, олимони намоёни ҷумҳурӣ — Талбак Назаров, Нуралӣ Гадоев, Зафар Абдуллозода, Ҳотам Аъзамқулов, Ҳабибулло Саидмуродов асосҳои илми иқтисод, банақшагирии хоҷагии халқ, молия ва қарзро омӯхт. Соли 1974 донишгоҳро хатм карда, дар Идораи кишоварзии собиқ ноҳияи Москва (ҳоло Мир Сайид Ҳамадонӣ) ба кор пазируфта шуд. Солҳои минбаъда дар вазифаҳои иқтисодчӣ, сариқтисодчии совхози пахтакории ноҳияи зикршуда, директори совхози Фрунзе (ҳоло номаш тағйир ёфтааст), директори совхози «Гулистон» дар ноҳияи Шӯрообод, муовини якуми раиси ноҳияи Шӯрообод (ҳоло Шамсиддини Шоҳин) барои ободӣ ва пешрафти хоҷагиҳо, осудагии рӯзгори мардум талош варзид.

Бо қарори Шӯрои Олии РСС Тоҷикистон 28 феврали соли 1991 деҳаи Шӯрообод маркази ноҳияи нав­таъсиси Шӯрообод тасдиқ гардид. Яқин аст, ки дар он марҳила сохтмони роҳу дигар иншооти муҳим, аз ҷумла муассисаҳои таълиму тарбия, беморхона, дар мадди аввал қарор дошт. Ҳусайн Холмадов, ки дар давраи нисбатан душвор муовини якуми раиси ноҳия интихоб гардид, зиёда аз даҳ сол (солҳои 1995-2006) дар ин вазифаи масъул кор кард. Имрӯз, ки аз нооромӣ, айёми пуркулфат беш аз ду даҳсола сипарӣ гардид, мардуми огоҳ ва шоҳидони ҳол хидматҳои ин фарди фидоии халқу Ватанро тавсиф менамоянд. Аз ҳама муҳим, ӯ дар дили мардуми водӣ тухми умед ба рӯзҳои некро кишта, боварии онҳоро ба ободии диёр, саодати насли ҷавон, мустаҳкам намудани ваҳдату ягонагии халқҳои ҷумҳурӣ, хотима бахшидан ба кинаю нифоқ ва бенизомӣ бештар мекард. Ин байтҳои дилангез, ки аз забони ӯ садо медод, иттифоқу якдилиро тарғиб менамуд:

 Ҳар чӣ дар олам харобӣ рух диҳад,

Аз нифоқ аст, аз нифоқ аст, аз нифоқ.

Он чӣ таъмири харобиҳо кунад,

Иттифоқ аст, иттифоқ аст, иттифоқ.

Тӯли ин солҳо дар ноҳияи Шамсиддин Шоҳин даҳҳо мактабу дармонгоҳ, меҳмонхонаву хонаҳои зебои истиқоматӣ бунёд гардид.

— Аз андарзи гузаштагон каломи се нафар бузургмарди таърихи миллат — Анушервон, Ҳусайн Воизи Кошифӣ ва Низомулмулк ба ман бештар писанд аст, мегуфт Ҳусейн Холмадов. — Анушервони одил ҳикмате дорад беқиёс: «Кишвар ба сипоҳ ва сипоҳ ба дороӣ ва дороӣ ба хироҷ ва хироҷ ба ободонӣ ва дод устувор гардад». Ҳоло ибтидои кор аст. Давлати мо беш аз пеш рушду нумӯъ хоҳад ёфт.

— Ёд дорӣ, раис, дар рӯзҳои мушкил чӣ навъ халқро насиҳат мекардӣ, афтодагону маҷрӯҳонро дилбардорӣ менамудӣ? — мепурсад яке аз пирони кори ноҳия Маҳмадамини 78 — сола ва ба суханаш идома медиҳад:

— Солҳои 1997-2006 аз ҷиҳати иқтисодӣ танқисӣ мекашидем, лекин Ҳусейн Холмадов мо — халқи одӣ ва заҳматкашро тасаллӣ медод. Боре, дар авҷи кори саҳро, ки ду ҳафта селу тарма фаромад ва илоҷи ба замин даромадан набуд, вай маро ба ниҳолшинонӣ, побел кардани қитъаи алоҳида барои шинонидани ниҳол ташвиқ намуд.

— Аз он айём беш аз даҳ-дувоздаҳ сол сипарӣ гардид, — ҳикояти солҳои душвору пуразиятро ба анҷом расонд марди меҳнат. — Кайҳост, ки дар нафақаам, аксарияти шоҳидони ҳол даргузаштанд, роҳнамои мардуми мо — Ҳусейн Холмадов низ қазо кард. Сарнавишти одамӣ чунин будааст. Лекин боғе, ки бо маслиҳатҳои беғаразаш бунёд гашт, имрӯз бӯстони пурнакҳатро мемонад. Солиёни зиёд аст, ки мардуми водӣ ва хоҷагиҳои ҳамсоя аз он ниҳол мегиранд, барои пайванд намуна мебаранд.

Ёди неки марди номдори водӣ дар қаъри дилҳост. Ҷигарбандонаш чароғи манзили падарро фурӯзон медоранд ва дар хидмати халқи Ватан мебошанд. Ҳамсари ӯ — Зебуниссо Шокирова, ки тамоми умр ба таълиму тарбия машғул буда, имрӯз кору таҷрибаи чилсолаи омӯзгориашро ба ҷавонон меомӯзад.

Дар маҷмӯъ, инсони поксиришт, фарзанди номбардори диёр Ҳусейн Холмадовро мардуми ҳақшиносу қадр­дон ба некӣ ёд мекунад. Ба ибораи дигар, аз кори нек номи нек мемонад.

Амирӣ Гулхумор Холмад, табиб